Veilingklok St. Willibrordus terug naar Heiloo

Zaterdag 9 januari vond er een historisch feit plaats om even bij stil te staan. De oorspronkelijke veilingklok van de groenteveiling St. Willibrordus kwam terug naar Heiloo en is overgedragen aan de Historische Vereniging Oud Heiloo.

We gaan dan ook even terug in de geschiedenis van agrarisch Heiloo en Kennemerland. Het gebied, grofweg tussen het Noordzeekanaal en Petten was uitermate geschikt voor groente-, aardbeien-, alsmede bloembollenteelt. Heel veel kleine bedrijven in Heiloo hadden vaak een gemengd bedrijf en soms ook nog enkele stuks vee. Bekende productieplaatsen waren Beverwijk, Heemskerk, Castricum, Limmen en Heiloo. Om de producten te verkopen werden er coöperatieve veilingverenigingen opgericht. Ooit had Beverwijk zelfs twee veilingen en was het de grootste aardbeienmarkt ter wereld. Castricum had ook een veiling, Limmen niet, Heiloo daarentegen wel. Deze was gevestigd daar waar nu het kleine plein en de ingang van de parkeergarage van het stationscentrum zijn, ofwel gemakkelijker gezegd, tegenover café de Wit. Door het langzaam verdwijnen van de teeltgronden, opgeslokt door woningbouw en schaalvergroting elders, plus een toename van de bloembollencultuur, die gemakkelijker was en meer opbrengst had, raakte de groenteteelt verder in de knel. De diverse veilingen waren ten dode opgeschreven, omdat ook het verkoopbeleid van de kwekers wijzigde.

De veiling van Heiloo sloot haar deuren in 1962.

De gebouwen werden gesloopt en de veilingklok werd opgeslagen. Via de heer R. Degenaar de Jager (voormalig directeur van 't Hof en Blokker b.v. in Limmen), kwam de klok in handen van de Stichting Museum voor de Bloembollenteelt aldaar. Momenteel wordt er in Limmen hard gewerkt aan een heropleving van het museum, in de museale hoek, nabij de Hortus Bulborum en de Protestantste Kerk, waar ook de Stichting Oud Limmen en Harmonie Excelsior al gevestigd zijn. Op 9 januari zijn de goederen van het museum verhuisd en kwam ook de veilingklok van Heiloo weer tevoorschijn. In een eerder stadium had het bestuur van het museum al besloten dat de klok terug moest naar Heiloo. Een delegatie van Oud Heiloo kwam dan ook zaterdag 9 januari naar de opslagloods om de klok te bekijken. De beslissing was snel genomen: de klok nemen wij graag terug.

De klok is een uniek exemplaar met een glazen klokschaal waar de wijzer van hoog naar laag langs gaat en de kopers middels een nummer op de klok kunnen zien wie er op dat moment het hoogste bod doet. Een eerste inspectie aan de achterzijde liet zien, dat alle elektrische onderdelen van de klok nog aanwezig zijn. De klok heeft zeker de laatste 30 jaar geen daglicht gezien. Vele handen maakten licht werk en met vereende krachten werd de klok in een vrachtwagen gehesen en naar de Bergeonstraat in Heiloo getransporteerd. Met grote voorzichtigheid werd er uitgeladen en is de klok in het gebouw van de Historische Vereniging opgeslagen. Het bestuur van Oud Heiloo sprak na het bezorgen dank aan uit aan Oud Limmen en het Museum, alsmede aan de transporteur Wils van der Steen, die met grote voorzichtigheid en precisie zorgde voor een schadevrij transport.

Het systeem van veilen met een klok is eigenlijk een uniek Nederlands verschijnsel. Veilen met een klok is altijd bij "afslag", ofwel de veilingmeester zet "hoog" in en de klok gaat achterwaarts naar beneden. De kunst van de inkoper is om op het juiste tijdstip te drukken en de aangeboden goederen te kopen. Het veilsysteem op deze wijze is op haar retour, bijna alle veilingen in Nederland zijn overgeschakeld op televeilen, waarbij de kopers zich in hun eigen kantoor bevinden en op afstand kunnen "drukken".

Na restauratie wordt deze bijzondere klok opgenomen in de permanente expositie van Oud Heiloo om de geschiedenis van het tuinbouwverleden van Heiloo levendig te houden. Het tijdstip van de definitieve plaatsing wordt nog later bekend gemaakt.