Op De Kattenberg prijkt een boom van ereklasse

Tussen Heiloo en Alkmaar ligt het prachtige en historische landgoed Nijenburg.
Het werd begin achttiende eeuw aangelegd door de familie Van Egmond van de Nijenburg, maar kwam in 1742 als erfenis in handen van de familie Van Foreest. Op dit landgoed staat al eeuwen ‘onze’ Kattenberg.

Wist je dat er een top-10 van ‘Bomen van Ereklasse’ bestond? Per maand werd er een top-10 per provincie bekendgemaakt. In februari 2018 was Noord-Holland aan de beurt. Wie kent niet de Hollandse linde bovenop de Kattenberg op het landgoed Nijenburg, Heiloo? Deze boom kreeg de achtste plaats en staat nu officieel vermeld in het landelijk Register van Monumentale Bomen.

Wat zijn nu de criteria voor de nominatie?
Een voorwaarde voor nominatie is dat de boom voor iedereen zichtbaar is. Verder wordt gekeken naar ouderdom, schoonheid, omvang en soort. Bovendien moet de boom een bijzonder verhaal hebben en dat heeft de Heilooër Kattenberg.

Aloude linde
Deze 300 jour oude linde is geplant tussen 1700 en 1750 en heeft een omtrek van 386 cm en een hoogte van 22 meter. Deze plek ‘onder de linde’ roept bij veel inwoners van Heiloo en omgeving nostalgische herinneringen op, nog altijd. Heel wat verliefde paartjes hebben hier afspraakjes gemaakt..

In tegenstelling tot wat men vaak denkt, heeft onder de Kattenberg nooit een ijskelder gelegen. Op veel landgoederen werden heuvels aangelegd. Niet alleen als uitzichtspunt, het diende ook als statussymbool. De buitenplaats stamt uit de 18e eeuw; het ligt op een verhoging, een zogeheten strandwal: een door de branding opgeworpen zandbank. De heuvel kan ook opgeworpen zijn met het zand dat vrijkwam door het graven van de vijvers rond het huis Nijenburg.

Van ‘cat’ naar Kattenberg
Het verhaal gaat dat de naam Kattenberg te maken heeft met een Engelse militaire traditie. In Engeland is het vanouds de gewoonte een kanon bovenop een verhoging in het landschap te plaatsen om zo een breder schootsveld te hebben. De Engelsen vergelijken zo’n heuvel met de opgezette rug van een kat en noemen deze dan ook ‘cat’. De naam Kattenberg lijkt daar vandaan te komen..

In 1928 werd het Heilooërbos aan de Vereniging Natuurmonumenten verkocht en in 1966 werd ook de rest van het landgoed eigendom van Natuurmonumenten. Het huis bleef tot 2007 bewoond door de familie Van Foreest. Nijenburg was eeuwenlang in bezit van de families Van Egmond van de Nijenburg en van Van Foreest Na de overdracht van de gebouwen aan Vereniging Hendrikck de Keyser in 2004 werden meer restauraties gedaan. Natuurmonumenten heeft in de periode van 2008-2015 de historische aanleg van parkbos en tuinen hersteld. Het resultaat was zeer de moeite waard. De Kattenberg is hersteld in zijn oude profiel en heeft een nieuwe trap. De linde heeft een goede snoeibeurt gehad zodat zij weer statig de toekomst in kan gaan. 

Bronnen;
Historische wandelingen landgoed Nijenburg Heiloo, Ineke Blekemolen-Van den Berg
www.bomenstichting.nl
Historische Vereniging Heiloo; www.hvheiloo.nl 

Tentoonstelling Historische Vereniging Heiloo
HVH organiseert en creëert al jaren mooie en interessante tentoonstellingen die met aandacht en zorg voor thema en materiaal worden opgebouwd. Momenteel ben je meer dan welkom voor de tijdelijke tentoonstelling ‘De relatie tussen Heiloo en de Oost’. Deze is tot 12 april 2023 te zien, dus kom snel langs. Openingstijden: dinsdag van 19.00-21.00 uur, zaterdag en zondag van 14.00-17.00 uur.

www.uitkijkpost.nl/nieuws/algemeen/44833/opening-expositie-over-band-tussen-heiloo-en-indie