De zon scheen 20 juni tevergeefs op Apollo

HEILOO – Naar aanleiding van de foto van Zonnewende op de Uitkijkpost van woensdag 24 juni, ontving de redactie onderstaande ingezonden brief. Een leuk stukje historie. 

"Een prachtige foto van Bart Burkels was de blikvanger op het voorblad van de Uitkijkpost van 24 juni jongstleden. Naast de deelnemers van de traditionele avondwandeling naar Nijenburg en de Ronde O georganiseerd door de Historische Vereniging Heiloo genoten vele bezoekers - op anderhalve meter afstand - van het unieke schouwspel dat al eeuwenlang te boek staat als een Heilooër specialiteit.

Het onderschrift van de foto vermeldt dat “De vier beelden op het hoofdgebouw, waaronder de zonnegod Apollo, oplichten door de ondergaande zon. Maar een oplettende toeschouwer die haar of zijn blik werpt op het huis Nijenburg zal tevergeefs zoeken naar het beeld van Apollo en de drie andere beelden. Een stukje historie.bHet buitenhuis Nijenburg is ca. 1710 gebouwd in opdracht van de rijke Alkmaarse burgemeestersfamilie van Egmond van de Nijenburg. De familie was erg onder de indruk van de toen heersende mode van de Italiaanse/Franse tuinaanleg. Onderdeel daarvan was het plaatsen van Griekse en Romeinse mythologische beelden. Onder andere op een dakkapel aan de voorkant van het huis en, als pronkstuk, een beeldengroep middenin de vijver. Op de dakkapel werden de beelden van Meleager, Atalanta, Apollo en Diana geplaatst. Meleager en Atalanta waren geliefden en beiden goede jagers die het mythologische woeste everzwijn bestreden dat tuinen en akkers wilde verwoesten. In die zin kunnen zij worden gezien als beschermers van de tuinen van Nijenburg. Apolo was de zonnegod en god van de schone kunsten. Diana was de maangodin en de godin van de jacht.

Maar zoals gezegd, de beelden zijn (spoorloos) verdwenen. Naar de oorzaak daarvan kunnen we alleen maar gissen. Hoe dan ook, ca. 1820, toen de familie Van Foreest, erfgenamen van de familie van Egmond van de Nijenburg, het huis bewoonde vond een forse herinrichting van de tuinen plaats volgens de toen heersende mode van de Engelse, romantische tuinaanleg. De beeldengroep in de vijver en de dakbeelden werden verwijderd en vergruisd en gebruikt als verharding van de noordelijke oprijlaan. Pasten ze niet meer in de mode? Waren ze misschien aangedaan door de tand des tijds? We weten het niet. Maar jammer is het wel dat de Heilooër Apollo niet meer, samen met vele dorpsgenoten, jaarlijks zijn bewonderende blik kan slaan op de schitterende ondergaande zon in juni."

Wim Buwalda, vrijwilliger Historische Vereniging Heiloo